Ắc quy là gì? Nguyên lý hoạt động

Từ những phương tiện giao thông, thiết bị lưu điện và máy phát điện đều sử dụng ắc quy. Vậy ắc quy là gì mà lại có mặt ở khắp mọi nơi? Hãy cùng Mamlop.vn khám phá những ứng dụng đa dạng và tầm quan trọng của ắc quy đối với cuộc sống của chúng ta trong nội dung dưới đây nhé!

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao chiếc xe đạp điện của mình có thể hoạt động cả ngày sau khi sạc đầy? Hay chiếc xe ô tô của bạn có thể khởi động một cách dễ dàng vào mỗi buổi sáng? Câu trả lời chính là nhờ vào ắc quy, một nguồn năng lượng nhỏ gọn nhưng vô cùng quan trọng trong cuộc sống hiện đại.

Vậy ắc quy là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của loại bình này ra sao? Tất cả sẽ được Mamlop.vn giải đáp chi tiết ngay sau đây. Cùng theo dõi bạn nhé!

Ắc quy là gì?

Ắc quy được coi là nguồn điện thứ cấp, hoạt động thông qua quá trình chuyển hóa hóa năng thành điện năng, cho phép tích trữ và cung cấp điện cho các thiết bị điện. Người dùng có thể sử dụng máy nạp ắc quy để sạc lại điện, giúp tái sử dụng ắc quy nhiều lần trước khi cần phải thay thế. Trong đời sống, ắc quy thường được gọi bằng nhiều tên khác nhau như acquy, bình accu, bình ắc quy, ắc quy lưu điện và ắc quy tích điện.

Cấu tạo của ắc quy

Cấu tạo cơ bản của bình ắc quy lưu trữ điện bao gồm các thành phần chính sau:

• Bên trong bình ắc quy: Được chia thành nhiều ngăn nhỏ, mỗi ngăn chứa các bản cực âm và bản cực dương. Giữa các bản cực này có tấm ngăn cách và được đổ đầy chất điện phân, các ngăn này được kết nối với nhau qua các thanh nối;
• Bên ngoài bình ắc quy: Được bao bọc bởi vỏ bảo vệ, trên đó có các cọc bình để kết nối với tải ngoài hoặc kết nối nhiều bình ắc quy với nhau. Với những bình ắc quy hở, trên nắp bình còn có các nút thông hơi để giải phóng khí bên trong ra ngoài.

Nguyên lý hoạt động của ắc quy

Nguyên lý hoạt động của ắc quy được hình thành từ hai quá trình dựa trên phản ứng hóa học xảy ra ở cực dương và cực âm của bình, cụ thể:

• Nạp điện: Khi dòng điện được cung cấp cho ắc quy, phản ứng hóa học xảy ra tại cực dương và cực âm, dẫn đến sự tích trữ năng lượng hóa học. Trong quá trình này, các ion di chuyển từ cực âm sang cực dương thông qua chất điện phân, đồng thời tạo ra điện năng;
• Phóng điện: Khi ắc quy được kết nối với một thiết bị tiêu thụ điện, phản ứng hóa học diễn ra ngược lại. Năng lượng hóa học trong ắc quy được chuyển đổi thành điện năng để cung cấp cho thiết bị, đồng thời các ion quay trở lại cực âm.

Các loại ắc quy phổ biến

Hiện nay, có nhiều loại ắc quy với sự phân loại dựa trên một số đặc điểm thông dụng như sau:

Phân loại theo chất điện phân

Dựa vào chất điện phân, có 3 loại bình như sau:

• Ắc quy kiềm: Loại ắc quy này sử dụng kiềm làm chất điện phân;
• Ắc quy axit (ắc quy axit-chì): Đây là loại ắc quy sử dụng axit làm chất điện phân và có thể chia thành các nhóm nhỏ hơn:
  • Ắc quy axit hở khí: Cho phép khí bên trong bình thoát ra ngoài, bao gồm ắc quy hở khí dạng ngập nước (cần bảo dưỡng) và ắc quy hở khí không cần bảo dưỡng;
  • Ắc quy axit kín khí: Trong loại này, khí bên trong bình không thoát ra ngoài, bao gồm ắc quy khô tấm hút AGM và ắc quy khô gel.
• Ắc quy pin Lithium: Là loại ắc quy sử dụng muối lithium hòa tan trong dung môi hữu cơ làm chất điện phân.

Phân loại theo mục đích sử dụng

Dựa vào mục đích sử dụng, các loại ắc quy gồm:

• Ắc quy khởi động: Loại ắc quy này được sử dụng để khởi động động cơ của ô tô, xe máy, máy phát điện và máy nổ;
• Ắc quy viễn thông (ắc quy tải): Đây là loại ắc quy được sử dụng để cung cấp điện trong thời gian dài cho các thiết bị như bộ lưu điện UPS, xe điện (xe đạp điện, xe máy điện, xe nâng điện) và các thiết bị điện khác.

Đặc điểm của ắc quy

Các thông số kỹ thuật cơ bản cần lưu ý trên bình ắc quy bao gồm:

• Điện áp ắc quy (đơn vị V): Đây là hiệu điện thế chênh lệch giữa hai cực dương và âm của bình ắc quy;
• Dung lượng ắc quy (đơn vị Ah): Dung lượng được tính bằng tích giữa dòng điện phóng và thời gian phóng điện của ắc quy.

Ngoài ra, tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, người dùng có thể quan tâm đến một số thông số khác như dòng khởi động nguội CCA, dòng khởi động nóng HCA và dung lượng RC. Với khả năng sạc lại và tái sử dụng nhiều lần trước khi cần thay thế, ắc quy được đánh giá cao hơn so với pin (không thể sạc lại) về mặt tiết kiệm chi phí và giảm thiểu tác động đến môi trường. 

Qua thời gian, ắc quy đã được cải tiến về chất lượng và công nghệ, đồng thời đa dạng hóa các thông số kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người tiêu dùng.

Ứng dụng đa dạng của ắc quy

Bình ắc quy lưu điện có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống và sản xuất, điển hình như:

• Khởi động các phương tiện giao thông: Bình được sử dụng để khởi động ô tô, xe máy, tàu thuyền và các loại động cơ, máy móc như máy phát điện,…
• Cung cấp điện cho xe điện: Đây là nguồn năng lượng chính cho các loại xe điện như xe đạp điện, xe máy điện, xe lăn điện và xe nâng điện cũng như cho các thiết bị điện như quạt tích điện, máy phun thuốc trừ sâu chạy điện,…
• Hỗ trợ hệ thống lưu điện: Ắc quy còn đóng vai trò là bộ phận lưu điện cho bộ lưu điện UPS, máy kích điện và hệ thống điện mặt trời, giúp cấp điện cho các thiết bị điện trong trường hợp mất điện hoặc khi cần nguồn điện dự phòng.

Cách chọn mua ắc quy ô tô

Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại ắc quy với giá cả từ vài trăm ngàn đến vài triệu đồng. Để chọn được bình ắc quy chất lượng, bạn nên chú ý một số điều sau:

• Hãy xác định kiểu ắc quy và các thông số kỹ thuật cũng như kích thước phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình;
• Nên chọn ắc quy lưu điện có thiết kế chắc chắn, được làm từ chất liệu an toàn và bền bỉ;
• Cuối cùng, hãy ưu tiên lựa chọn bình ắc quy từ những thương hiệu uy tín như Đồng Nai, Vision, Apollo và mua hàng từ các địa chỉ đáng tin cậy để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Hướng dẫn sử dụng ắc quy đúng cách

Để sử dụng ắc quy một cách an toàn và hiệu quả, bên cạnh việc tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất, bạn cũng cần chú ý đến những điểm sau:

• Hãy đảm bảo rằng ắc quy được sạc đầy trước khi sử dụng lần đầu;
• Để đảm bảo an toàn, nhớ tắt tất cả thiết bị trước khi tháo hoặc lắp ắc quy;
• Thực hiện việc sạc ắc quy định kỳ, ngay cả khi không sử dụng trong thời gian dài;
• Tránh sạc ắc quy với dòng nạp quá lớn hoặc điện áp không ổn định (quá cao hoặc quá thấp);
• Kiểm tra và vệ sinh ắc quy thường xuyên để đảm bảo hiệu suất làm việc;
• Đặt ắc quy ở vị trí khô ráo, thoáng mát và bằng phẳng, tránh xa tầm tay trẻ em và các vật sắc nhọn, nặng nề;
• Cần tránh để ắc quy tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp, nhiệt độ cao, độ ẩm lớn và các chất ăn mòn hoặc dễ cháy nổ;
• Cuối cùng, việc bảo trì và sạc ắc quy cần phải theo đúng hướng dẫn từ nhà sản xuất để đảm bảo an toàn tối đa.

Hy vọng rằng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ ắc quy là gì, từ đó dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng tại gia đình hoặc nơi làm việc. Để nhận được tư vấn và báo giá tốt nhất, vui lòng liên hệ với Thế Giới Mâm Lốp qua số điện thoại: 0827 903 903.